LEFKOŞA – Yunanistan’da iktidardaki Yeni Demokrasi (YD) partisi, Yunanistan-Arnavutluk ilişkilerinde ve komşu ülkenin siyasetinde tartışmalara yol açan bir hamleye imza attı.
Haziran ayında yapılacak Avrupa Parlamentosu (AP) seçimleri için YD’nin aday listesine tartışmalı bir isim de eklendi. Arnavutluk’un Himarra kentinin tutuklu, Yunan kökenli Arnavut belediye başkanı Fredi Beleri YD’nin AP vekil adayları listesinde yer aldı. Atina’daki siyaset ve medya çevreleri, Beleri’nin adaylığının ülkenin siyaset sahnesi ile Yunanistan-Arnavutluk ilişkilerinde yeni bir çalkantıya neden olacağı görüşünde.
AŞIRI SAĞIN YÜKSELİŞİNE SET ÇEKME HEDEFİ
Başbakan Kiryakos Miçotakis tarafından alınan yeni karar, YD’nin Yunanistan sağındaki konumunu sağlamak ve potansiyel protesto oylarının Kiryakos Velopoulos’un Helen Çözümü ve Niki ve Afroditi Latinoopoulou liderliğindeki Mantığın Sesi gibi daha aşırı sağcı partilere kaymasını önlemek için son bir çaba olarak görülüyor.
Asıl mesleği gazetecilik olan Velopoulos’un liderliğindeki oluşum halihazırda yüzde 10 bandına dayanmış durumda ve ülkenin dördüncü büyük partisi olma yolunda. Son anketlere göre Helen Çözümü ile diğer aşırı sağcı oluşumların toplam oy oranı artık yüzde 16 bandına ulaşıyor. YD’den Avrupa Parlamentosu vekil adayı olan Beleri, Yunanistan’da 90’lı yıllardan bu yana aşırı sağcı unsurlarla yakın ilişkiler içinde.
KARARA YD İÇİNDEN TEPKİ
Miçotakis’in aşırı sağın yükselişinin önüne geçmek için yaptığı yeni hamle ise iktidar partisinin geleneksel destekçilerinin ve tabanının tepkisine yol açtı. PASOK kökenli Dışişleri Bakanı Giorgos Gerapetritis ve Devlet Bakanı Akis Skertsos gibi bazı üst düzey yetkililer, diplomatik gerekçelerle Beleri’nin adaylığına ilişkin endişelerini dile getirdi.
Bu isimlere göre Beleri’nin Arnavutluk’ta hapiste bulunması, yakın dönemde Atina-Tiran ilişkilerini germiş olması adaylığını gölgeliyor. Ayrıca, seçilmesi durumunda Beleri Yunanistan diplomasisi açısından Avrupa düzleminde yeni bir ‘baş ağrısına’ dönüşebilir.
BELERİ’NİN ADAYLIĞINI DESTEKLEYENLER
News247 ve Newsit gibi haber siteleri, Başbakan Miçotakis’in, sağa yönelik önemli bir protesto oyu potansiyelinin farkına vararak yakın mesai arkadaşlarının itirazlarını görmezden gelmeye karar verdiği yorumunda bulundu. Söz konusu haber kaynaklarına göre, Beleri’nin yakın dönemde Velopoulos ve eski PASOK mensubu Andreas Loverdos ile görüştüğü bilgisi, Başbakan Miçotakis’in nihai kararında rol oynadı. Zira YD’nin Beleri’ye aday listesinde yer vermemesi durumunda, tartışmalı ismin Helen Çözümü ya da Loverdos’un liderliğindeki oluşumun listesinde AP’ye aday gösterilmesi olasılıklar dahilindeydi.
Diğer yandan, Beleri’nin adaylığına YD içerisinde destek sunan kesimler de var. Milliyetçi sağ çizgisi ile tanınan eski başbakan Antonis Samaras, bu kesimlerin sözcülüğünü yapıyor gibi görünüyor. Samaras gibi Devlet Bakanı Makis Voridis de Beleri’nin adaylığını destekliyor. Voridis geçmişte aşısı sağ çizgide siyaset yapan bir siyasetçi idi.
FREDİ BELERİ KİMDİR?
Fredi Beleri Arnavutluk’un Himarra bölgesinde dünyaya geldi. Yoksul bir ailenin çocuğu olan Beleri, genç yaşlardan itibaren Arnavutluk’taki Helen azınlığın haklarının yanı sıra daha iyi çalışma ve yaşam koşulları talebini dile getirdi. Arnavutluk’ta Enver Hoca rejiminin yıkılmasının ardından Atina’ya yerleşti ve Atina Panteion Üniversitesi Uluslararası İlişkiler ve Avrupa İlişkileri Bölümü’nde eğitim gördü. 2015 yılında Himarra Belediye Başkanlığı’na adaylığına koyan Beleri seçimlerde başarılı olamadı.
Beleri, Mayıs 2023’te, Himarra Belediye Başkanlığı’na tekrardan adaylığını koydu. Yerel seçimlerden iki gün önce, Beleri, ‘oy satın alma’ suçlamasıyla tutuklandı. Bölge savcısı tarafından sevk edildiği Vlora mahkemesi, dava üzerinde yargı yetkisi olmadığını ilan ederek davayı Yolsuzlukla Mücadele Özel Savcılığı’na havale etti ve Beleri gözaltında kalmaya devam etti. Beleri, 14 Mayıs’ta Himarra belediye başkanı seçildi. Seçimi kazanmış olmasına rağmen Helen asıllı siyasetçi hapiste kalmaya devam ediyor.
Fredi Beleri, gençlik yıllarında Yunanistan’da da bir tutukluk süreci ile karşı karşıya kalmıştı. 1995 yılının mart ayında Yunanistan sınır muhafızları Yunanistan-Arnavutluk sınırı yakınlarında yedi kişilik silahlı bir grubu gözaltına almıştı. Yunanistan makamları, grubun Arnavutluk’taki bir askeri hedefe saldırı planladığını ileri sürmüştü. Beleri ile beraber tutuklanan şüpheliler, kapalı kapılar ardında yapılan ikinci derece yargılamada ‘silah bulundurma’ suçlamasıyla 18 ila 20 ay hapis cezasına çarptırılmıştı.
(DIŞ HABERLER SERVİSİ)
